सैघाली खबर, २८ जेठ।
प्राकृतिक विपद्का कारण वर्षे्नि नेपालीले अनाहकमा ज्यान गुमाउनुपरेको छ । बाढी, पहिरो, डुबान, आगोलागी, खडेरीजस्ता विपद् नै नेपालीको मृत्युको कारक हो । यस्ता विपद्का कारण वर्षे्नि एक हजारभन्दा बढी परिवार विस्थापित हुने र १६ हजारभन्दा बढी परिवार पूर्णरुपले प्रभावित हुने गरेका छन् ।
प्राकृतिक विपद्मा परेर गएको वर्ष अर्थात् २०७४ सालको वैशाखदेखि चैत ३० सम्ममा ५९७ जनाले ज्यान गुमाए । मृत्यु हुनेमा पुरुष ३५७ तथा महिला २४० जना रहेको गृह मन्त्रालयअन्तर्गत्को विपद् व्यवस्थापन महाशाखाले जनाएको छ । यस्तै, ८३७ घाइते हुँदा ६० जना मानिस बेपत्ता भएको तथ्यांक छ ।
यसले पनि वर्षे्नि कसरी जनधनको क्षति भइरहेको छ भन्ने प्रस्ट हुन्छ । यस वर्ष पनि वर्षात्को समय सुरु भइसकेको छ । झन् प्रिमनसुनदेखि नै लगातारजसो पानी परेकाले कतिपय ठाउँमा पहिरो जान थालेको छ । पानीकै कारण दुर्घटना भएका खबर आउन थालेका छन् । विपद्मध्येमा पनि सबैभन्दा बढी बाढी, चट्याङ, आगोलागी, पहिरो, शीतलहरजस्ता कारणबाट मानवीय र आर्थिक क्षति हुने गरेको तथ्यांक छ ।
विपद् व्यवस्थापन गर्नका लागि जरुरी पर्ने बजेट पनि पर्याप्त रहेको विपद् व्यवस्थापन महाशाखाले जनाएको छ । यसले नागरिकको सुरक्षित जीवन बाँच्न पाउने तथा सहजरुपमा जीवन निर्वाह गर्न पाउने मानवीय अधिकार नै संकटमा परेको छ । विपद्मा परेर घरबास नै गुमाउने र विस्थापित बन्नेहरुलाई पुनःस्थापना गर्ने स्थान पनि त्यस्तै जोखिमयुक्त हुने गर्छ ।
जसले उनीहरुको जीवन सधैं जोखिममा पर्ने गरेको हो । प्रत्येक वर्ष तराई क्षेत्र बाढी र डुबानमा पर्नु तथा पहाडी क्षेत्र पहिरोमा पिसिनु र सयौंले अनाहकमा ज्यान गुमाउनु नियतिझैं बनिरहेको छ । हजारौंले घरबार गुमाउँदै विस्थापित हुन बाध्यमात्र छैनन्, उद्धार र राहतमा पनि दयाको भीख माग्नुपर्नेजस्ता अवस्था व्यहोरिरहेका छन् । वर्षात् सुरु हुनेबित्तिकै प्रभावित क्षेत्रका बासिन्दामा त्रास सुरु भइसकेको छ ।।
यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । 'थाहा अनलाइन' २०७३ साल देखि सञ्चालनमा छ ।
