जे.एन सागर
दाङ ३० असार । जडीबुटीको उत्पादनशील क्षे त्र मानिने बंगलाचुली गाउ“पालिका–४ जुम्ले पानीलाई जडीबुटीको हव बनाउन शुरु गरिएको छ । प्राकृतिकरुपमै बहुमूल्य जडीबुटी क्षे त्र जुम्ले पानीमा हावापानी मिल्दो जडीबुटी प्रवद्र्धन गर्न जिल्ला वन कार्यालयले गत वर्षदे खि नै जडीबुटीका विरुवा वितरण र विरुवाको प्रवद्र्धनका लागि आर्थिक सहयो ग समे त गदैर् आएको जिल्ला वन अधिकृत जगदीशप्रसाद यादवले जानकारी दिनुभयो । ‘जडीबुटी उत्पादनका लागि वातावरणको हिसावले जुम्ले पानी जिल्लाकै उत्कृष्ट क्षे त्र हो ’– वन अधिकृत यादवले भन्नुभयो – ‘यहा प्राकृतिकरुपमा जडीबुटी पनि पाइन्छन् त्यसै ले यसलाई जडीबुटीकै हव बनाउन सरकारले जडीबुटी प्रवद्र्धनका काम पनि शुरु गरे को छ ।’ कार्यालयका अनुसार अघिल्लो वर्ष जुम्ले पानीमा २५ जना किसानलाई मालागे डी र दालचिनीका विरुवा वितरण गरिएको थियो ।
ओ खर, टिमुर, दालचिनी, रुख कमल, सुनाखरीलगायतका जडीबुटी पाइने उक्त क्षे त्रमा जिल्ला वनले किसानहरुलाई व्यावसायिकरुपमै खे ती गर्न प्रो त्साहनका कार्यक्रम ल्याएको वन कार्यालयले जनाएको छ । यसपालि जिल्ला वनले जुम्ले पानीका पा“चजना किसानलाई सात हजार बो ट टिमुर र तीन हजार बो ट दालचिनीका विरुवा वितरण गरेको छ । किसानहरुलाई विरुवा प्रवद्र्धनका लागि कार्यालयले न्यूनतम ४८ हजारदे खि ९८ हजार रुपै या“ आर्थिक सहयो गसमे त गरे को छ ।
‘विगत १५ वर्षदे खि नै म जडीबुटी खे तीमा लागे को हु“, अहिले पनि म खे तीमै छु’– बंगलाचुली गापा–४ जुम्ले पानीका जडीबुटी किसान लक्ष्मणसिंह थापाले भन्नुभयो – ‘टिमुर, दालचिनीका बिरुवा निःशुल्क पाएपछि थप हौ सला मिले को छ ।’ यसपालि थापा परिवारले चार हजार आठ सय टिमुरका र तीन हजार दालचिनीका बिरुवा निःशुल्क पाएको थियो । त्यस् तै जुम्ले पानीकै चूडामणि ने पालीले ११ सय र दिलबहादुर ने पालीले ११ सय टिमुरका बिरुवा रो प्नुभएको छ । ‘के ही भर्खरै लगाएका छौ ं । के हीले उत्पादन दिन थाले का छन्’– थापाले भन्नुभयो – ‘वर्षमा एकलाख ५० हजार आम्दानी भइरहे को छ ।’ किसानहरुलाई व्यावसायिक खे तीतर्फ उन्मुख गराउन जिल्ला वनले यसवर्ष जडीबुटी उत्पादन तथा प्रशो धन के न्द्रसमे त स् थापना गरिदिएको छ । पा“च लाखको लागतमा प्रशो धन घर र एक चरणको जडीबुटी प्रशो धन गर्न ग्रिण्डर मे सिन खरीद गरिएको छ । किसान थापाले अबदे खि गाउ“बाटै बे सार, घो रटाप्रे , टिमुर, सिस् नो , अमला, हरोर् , बरोर् , दालचिनी र तिते पातीको प्रशो धन गरी बिक्री गनेर् तयारी भइरहे को जानकारी दिनुभयो ।
पाइलटिङको अनुगमन
यसै बीच जडीबुटी उत्पादन, प्रशो धन के न्द्रको जिल्ला वन क्षे त्र समन्वय समितिले शुक्रवार अनुगमन गरे को छ । समितिका संयो जक तथा जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख जिते न्द्रमान ने पालीको ने तृत्वमा घो राही उपमहानगरपालिका वडा नं. २ का अध्यक्ष के शव आचार्य, सामुदायिक वन उपभो क्ता महासंघका अध्यक्ष भुपे न्द्र सुवे दीलगायतको टो लीले जुम्ले पानीमा किसानहरुलाई भे टे र खे तीको विकास र सम्भावनाका विषयमा जानकारी लिएको थियो । टो लीले घो राही उपमनपा– १८ अम्बापुरमा रहे को जिल्ला नर्सरीको पनि अनुगमन गरे को थियो । सो अवसरमा जिल्ला वन कार्यालयका अधिकृत दे वीप्रसाद चौ धरीले जडीबुटी प्रबद्र्धनका लागि घो राही उपमहानगरपालिकाको वडा नं.४ को काउले मा पनि टिमुर खे ती प्रवद्र्धन कार्यक्रम शुरु गरिएको जानकारी दिनुभयो । यसै गरी खे ती प्रवद्र्धनकै लागि जिल्ला वन कार्यालयलगायत विभिन्न साझे दार संस् थाहरुको सहयो ग, समन्वय र जुम्ले पानी गढी सामुदायिक वन उपभो क्ता समूहको समन्वयमा टिमुरका नर्सरी उत्पादनसमे त थालिएको छ ।
नयाँ युगबोधबाट
यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । 'थाहा अनलाइन' २०७३ साल देखि सञ्चालनमा छ ।
