तपाइले कुन ठाउँमा घुम्ने सोचबनाउनु भएको छ ? घुम्नै पर्ने नेपालका सुन्दर ठाउँहरु !

काठमान्डौ। घुम्नका लागि यो उपयुक्त मौसम हो । न जाडो, न त गर्मी अहिलेको मौसमलाई घुमघामको सिजन भन्दा पनि हुन्छ ।नेपालका विभिन्न पर्यटकीय स्थलहरुमा यतिखेर पर्यटक हरुको घुइचो लाग्ने गर्दछ।केहि वर्ष यता बिदेशी पर्यटक हरुमात्र देखिने यी ठाउहरुमा अहिले आन्तरिक पर्यटकहरु पनि धेरै देख्न सकिन्छ।नेपालका घुम्ने पर्ने केहि ठाउँहरु यी हुन् ।

इलाम
इलाम एक पर्यटकीय हिसाबले भरिपुर्ण क्षेत्र मानिन्छ ।रमरणिय बातावरण,हरियाली चियाबारी सहित होचाथुम्का डाँडाकाँडाले पर्यटकको मन लोभ्याउछ ।भौगोलिक बनोट चिया बगान सुधारिएको जीवन सैली,धार्मिक क्षेत्र,जातिय संस्कृति,तालतलैया सिमसार जस्ता ठाउले पर्यटकहरुलाई तान्ने गरेको छ । झापाको चारआली देखि इलाम जादा धेरै घुमाउरो बाटोको यात्रा गर्नु पर्दछ ।

इलाम बास्तवमै प्राकृतिक दृष्टिले रमणीय छ । यहाको चियाबारी, हरियाली वातावरण,साना–ठूला नदी–नाला, पोखरी, मठ–मन्दिर, पर्वतीय शिखर तथा अन्य प्राकृतिक सुन्दरताले गर्दा पर्यटकहरुका लागी आकर्षणको केन्द्र बन्ने गरेको छ । नेपालको पुर्बीजिल्ला मा पर्ने इलाम पाचथर,र झापाको बीचमा पर्दछ।सन्दकपुर,माईपोखरी,श्रीअन्तु,कन्याम,छिन्तापु,ढापपोखरी,सिद्धिथुम्का,गजुरमुखी,माङसेबुङ,भालुढुंगा,इलाम बजार,झ्याउपोखरी,गुफाथुम्की,जस्ता पर्यटकीय स्थलहरु घुम्न योग्य स्थल हुन्र।

पाथिभरा
ताप्लेजुङ जिल्लामा रहेको पाथिभरा मन्दिर नेपालका साथै भारतका धार्मिक पर्यटकमाझ पनि चर्चित छ । यो मन्दिरमा बर्सेनि लाखौं भक्तजन दर्शन गर्न आउने गर्छन् । पाथिभरा मन्दिर समुद्री सतहबाट ३ हजार ७ सय ९४ मिटर उाचाइमा छ । कुम्भकर्ण हिमाल हेर्न पनि पाथिभरा उपयुक्त गन्तव्य हो ।
असोज-कात्तिक महिनामा मौसम सफा हुने भएकाले पनि यतिबेला हिमाल हेर्ने उपयुक्त समय हो ।इलामको चिया बगान हुँदै पाथिभरा जाने भएकाले निकै रमाइलो अनुभव हुन्छ । यसैगरी काठमाडौंदेखि सुकेटारसम्म हवाई यात्रा र त्यसपछि ६ घण्टा पैदल यात्रापछि पुग्न सकिन्छ पाथिभरा । काठमाडौंबाट दुई दिनको बसयात्राबाट फेदी पुगेपछि पाँच घण्टाको पैदल यात्रापछि पनि पाथिभरा पुग्न सकिन्छ ।

बर्दिया
बर्दिया तराईको सबैभन्दा ठूलो राष्ट्रिय निकुञ्ज हो । नौ सय ६८ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको यो निकुञ्ज बाघ हेर्नका लागि सबैभन्दा उपयुक्त स्थान हो । नेपालको सबैभन्दा लामो नदी कर्णाली र बबई नदीको बिचमा निकुञ्जका केही भागहरु पर्ने भएकाले पनि जनावरका लागि उपयुक्त बनेको छ ।

निकुञ्जको ७० प्रतिशन भूभाग साल र यसको सहायक प्रजातिका वनस्पतिले वन ढाकिएको छ । बाँकी ३० प्रतिशत घाँसे मैदान छ । निकुञ्जमा ५४ प्रजातिका स्तनधारी, ४०० प्रजातिका चराचुरुंगी, २५ प्रजातिका घस्रने वन्यजन्तु र ६० भन्दा बढी प्रजातिका माछाहरु पाइन्छन् ।राष्ट्रिय निकुञ्ज मात्र नभएर थारु समुदायको मौलिक संस्कृतिका लागि पनि बर्दिया निकै प्रख्यात छ । बर्दियाको भादागाउामा खोलिएको होमस्टे र बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज नजिकै रहेको ठाकुरद्वारा मन्दिर आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकका लागि प्रख्यात छ ।

मध्यपश्चिमकै प्रसिद्ध धार्मिक स्थलमध्येको एक मानिने ठाकुरद्वारा मन्दिरमा लिच्छविकालीन मूर्तिहरु छन् । विशेष गरी माघे संक्रान्त्रिका बेला यहाँ मेला लाग्ने गर्छ ।नेपालगञ्जबाट दुई घण्टाको बस यात्रापछि सहजै पुग्न सकिने यस निकुञ्ज पूर्व-पश्चिम राजमार्गको अम्बासबाट जम्मा १३ किलोमिटर टाढा छ ।

सुर्खेत
सुर्खेत मध्यपश्चिमको सदरमुकाम हो । यहाँ दोस्रो लुम्बिनीको रुपमा परिचित काँक्रेबिहार छ । यसैगरी देउती बज्यै, बुलबुले ताल जस्ता आकर्षक पर्यटकीय स्थल पनि छन् ।

काँक्रेबिहार निर्माणको क्रममा छ । देउती बज्यै मन्दिर मध्यपश्चिमको शक्तिपीठमध्येहरुको एक हो । त्यस्तै, वैश्वानरपुराण अनुसार, दैलेखमा अवस्थित शिरस्थान, नाभीस्थान, धुलेश्वर, पादुका र तल्लो डुगेश्वरलाई पञ्चकोशी तीर्थस्थलका रुपमा पुजिन्छ । चलनचल्तीमा भने कोटीकालालाई पनि त्यही श्रेणीमा राखिएको छ ।

जसमध्ये शिरस्थान र नाभिस्थानमा अविरल बल्ने ज्वाला धार्मिक आस्थाका केन्द्र हुन् । श्रीस्वस्थानी व्रतकथा अनुसार महादेवले सतीदेवीको मृत शरीर बोकेर हिँड्दा शिर पतन भएको ठाउँलाई शिरस्थान र नाभि पतन भएको ठाउँलाई नाभिस्थान भनेर पुज्न थालिएको हो ।नाभिस्थान मन्दिर गौमडीमा पर्छ । यहाँ पनि ‘ब्रहमज्वाला’ र ‘इन्द्रज्वाला’छ । यस क्षेत्रमा भैरव र शिवको मन्दिर छ ।नेपालगन्जबाट तीन घण्टाको बसयात्रापछि सुर्खेत पुगिन्छ । सुर्खेतबाट दैलेख पुग्न थप तीन घण्टा लाग्छ ।

स्वर्गद्वारी
पाँच पाण्डवले स्वर्ग जाँदा यही बाटो भएर गएको धार्मिक ग्रन्थहरुमा उल्लेख छ । प्यूठानको स्वर्गद्वारी धार्मिक हिसाबले जति महत्वको छ,त्यति नै प्राकृतिक सुन्दरताले पनि भरिपूर्ण छ । यहाँबाट अन्नपूर्ण,धौलागिरी, मनास्लु लगायत दर्जनौं हिमाल अवलोकन गर्न पाइन्छ । विशेष गरी स्वर्गद्वारीबाट धौलागिरी हिमाललाई नजिकबाट नियाल्न पाइन्छ ।

स्वर्गद्वारी दर्शनका लागि भारतबाट बर्सेनि एक लाखभन्दा बढी भक्तजन आउने गर्छन् ।काठमाडौंबाट नेपालगञ्जसम्म हवाई यात्रा र त्यसछि बस यात्रा गरेर प्युठानको स्वर्गद्वारी जान सकिन्छ । काठमाडौंबाट दाङको भालुबाङ हुँदै रोल्पा चल्ने बसमा भृङ्ग्रीसम्म सार्वजनिक यातायात चल्छ । त्यसपछि निजी सवारी साधन वा पाँच घण्टाको पैदल यात्राबाट पनि स्वर्गद्वारी मन्दिर पुग्न सकिन्छ ।

रारा
मुगु जिल्लामा पर्ने रारा ताल नेपालको सबैभन्दा ठूलो ताल हो । सबै नेपाली पुग्न चाहने स्थलमध्येको एक हो रारा ताल । समुद्री सतहबाट २ हजार ९ सय ९० मिटर उँचाइमा अवस्थित छ रारा ताल । वरिपरि जंगलको बीचमा रहेको तालले घामको किरण अनुसार आफ्नो रङ बदल्ने गर्छ । रारा तालमा विश्वमै कहीँ पनि नभेटिने स्नोट्राउट प्रजातिको माछा पाइन्छ ।

रारा तालको पूरा आकृति हेर्न समुद्री सतहबाट करिब ४ हजार मिटर उँचाइमा अवस्थित मुर्मा टप उपयुक्त ठाउँ हो । तर, आकर्षक गन्तव्य रारा तालमा जति मात्रामा बाह्य पर्यटकको आगमन हुनुपर्ने हो, त्यति हुन सकेको छैन । आन्तरिक पर्यटक भने उल्लेखनीय रुपमा पुग्ने गर्छन् ।नेपालगन्जबाट ५० मिनेटको हवाई यात्रापछि पुग्न सकिन्छ मुगुको ताल्चा विमानस्थल । ताल्चा विमानस्थलबाट तीन घण्टाको पैदल यात्रापछि रारा ताल पुग्न सकिन्छ ।त्यसबाहेक सुर्खेतबाट पनि रारा तालको यात्रा सुरु गर्न सकिन्छ ।

सुर्खेतबाट दुई दिनको बस यात्रापछि मुगुको गमगढी पुगिन्छ । गमगढीबाट तीन घण्टाको पैदल हिँडेपछि रारा ताल पुगिन्छ ।नेपालगञ्ज र सुर्खेतसम्म काठमाडौंबाट बस र हवाई दुवै यात्राको सुविधा छ ।

पुनहिल
आाखै अगाडि विश्वको सातौं अग्लो धौलागिरी हिमाल हेर्दा कसको मन नरमाउला ? त्यसैले पर्यटकहरु धौलागिरी हिमाल हेर्न म्याग्दीको पुनहिल पुग्छन् । घोरेपानीबाट आधा घण्टाको उकालो हिँडेपछि पुनहिल पुगिन्छ । यो स्थान धौलागिरी हिमशृंखला हेर्ने सबैभन्दा उपयुक्त स्थान हो ।
नेपालमा पदयात्राका लागि आउने पर्यटकको रोजाइको उत्कृष्ट दशभित्र पुनहिल पदयात्रा पर्छ । पुनहिल पदयात्राको क्रममा दुई वटा विकल्प छन् । एक, पुनहिल पदयात्रा मात्र र अर्को, पुनहिल हुादै अन्नपूर्ण हिमालको आधार शिविरसम्मको यात्रा ।

पोखरादेखि पुनहिल र पुनः पोखरा फर्कनका लागि पाँच दिनको समय छुट्याउनु उपयुक्त हुन्छ । पोखराबाट पहिलो दिन तिखे ढुंगा र दोस्रो दिन घोरेपानी पुग्न सकिन्छ । तेस्रो दिन घोरेपानीबाट सूर्योदयको दृश्यावलोकन गर्न पुनहिल टावर गएर पुनः घोरेपानी आई टाडापानीमा बस्न सकिन्छ । त्यसपछि चौथो दिन घान्द्रुक र पाँचौं दिन पोखरा पुगिन्छ ।
यस बाहेक पोखरादेखि पुनहिल हुँदै अन्नपूर्ण आधार शिविर पुगेर पुनः पोखरा आउनलाई ११ दिनको पदयात्रा राम्रो हुन्छ ।
पोखरा एक हिसाबले नेपालको पर्यटकीय राजधानी नै हो । एकै स्थानमा ताल, हिमाल, मन्दिर, गुफा अवलोकन गर्न सकिन्छ पोखरामा । यसका साथै साहसिक खेलहरु प्याराग्लाइडिङ, बन्जी, जिप फ्लायर लगायत दर्जनौं गतिविधि हुने भएकाले पनि यो क्षेत्रलाई पर्यटकीय राजधानी भन्ने गरिन्छ ।

स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकको पहिलो रोजाइमा पर्ने यो स्थान विभिन्न पदमार्गको प्रवेशद्वार पनि हो । अन्नपूर्ण, माथिल्लो मुस्ताङ, पुनहिल लगायत पदमार्गको प्रवेशद्वार पोखरा हो ।राजधानी काठमाडौंबाट पोखरासम्म सार्वजनिक बसको यात्रा गर्न सकिन्छ । बस व्यवसायीहरुले पर्यटकलाई लक्षित गरी सुविधासम्पन्न बसको व्यवस्था गरेका छन् । त्यसबाहेक काठमाडौंबाट पोखरासम्म सीधै हवाई सेवाको सुविधा पनि छ । पोखरा पुगेपछि पैदल यात्रामार्फत गन्तव्यमा पुग्न सकिन्छ ।

मुस्ताङ
आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको गन्तव्य स्थल हो माथिल्लो मुस्ताङ । जोमसोमदेखि माथिल्लो मुस्ताङसम्म सवारी साधन चल्न थालेपछि आन्तरिक पर्यटकको पनि चाप बढेको छ । विशेष गरी यो मौसममा माथिल्लो मुस्ताङ घुम्न लायक गन्तव्य हो ।
जोमसोमबाट सवारी साधनमार्फत एक दिनको यात्रा गरेपछि माथिल्लो मुस्ताङ पुगिन्छ भने पैदल यात्रा गर्दा तीन दिन लाग्छ । माथिल्लो मुस्ताङमा जीवनशैली अन्य जिल्लाहरुको भन्दा फरक भएकोले पनि यो क्षेत्रमा पर्यटकको आगमन बढी हुने गर्छ ।

यति मात्र नभएर देशमा गणतन्त्र आइसक्दा पनि त्यहाँ गरिने मुस्ताङी राजाको सान र सम्मान नमूना नै रहेको छ । यस क्षेत्रमा नौतले गुफा,मौलिक संस्कृति, जीवनशैली, मनमोहक प्राकृतिक दृष्य तथा कोरला नाका प्रख्यात छन् ।
काठमाडौंबाट नै निजी सवारी साधनमा माथिल्लो मुस्ताङसम्म पुग्न सकिन्छ ।

काठमाडौंबाट जोमसोमसम्म हवाई यात्रा पनि गर्न सकिन्छ । जोमसोमदेखि छुसाङसम्म जिपको यात्रा गर्नुपर्छ । बाटोमा पर्ने खोलामा मोटरेबल पुल नभएकोले पैदल पुल तरेपछि फेरि अर्को गाडी चढेर माथिल्लो मुस्ताङ ६ घण्टामा पुग्न सकिन्छ ।

अन्नपूर्ण

विश्वको चर्चित पदमार्गमध्ये एक हो, अन्नपूर्ण पदमार्ग । विश्वका उत्कृष्ट दश पदमार्गभित्र पर्ने भएकोले यो पदमार्ग विश्वभर परिचित छ । यो पदमार्ग नेपाल आउने विदेशी पर्यटकको पहिलो रोजाइमा पर्ने गर्छ ।

लमजुङको बेंसीसहरलाई अन्नपूर्ण पदमार्गको प्रवेशद्वार भनिन्छ । बेंसीसहर हुँदै खुदी, भुलभुले, स्याँगे, जगत हुँदै मनाड जिल्लाको ताल, बगरछाप,चामे, थोरङपास हुादै मनाङ पुगेपछि अन्नपूर्ण पदमार्ग सकिन्छ ।

यो क्षेत्रमा पदयात्रा गर्दा सबै स्थानमा टी-हाउस भएकोले पनि अन्य पदमार्ग जस्तो पैदल यात्रीलाई समस्या हुँदैन । ठाउँ-ठाउँमा थकाइ मार्न र चिया-कफीको तलतल मेटाउन सहज हुन्छ । पदमार्गका सबैजसो स्थानमा सुविधासम्पन्न होटल तथा लजहरु भएकाले पदयात्राका क्रममा खान र बस्न सहज हुन्छ ।

सगरमाथा
नेपाल आउने पर्यटकको प्रमुख रोजाइमा पर्ने स्थानमध्ये एक हो, सगरमाथा राष्ट्रिय निकुञ्ज यात्रा अर्थात् सगरमाथा पदयात्रा । यो पदयात्रामा बर्सेनि हजारौंको संख्यामा पर्यटक आउने गर्छन् । कोही विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा आरोहणका लागि नेपाल आउाछन् भने कोही सगरमाथाको आधार शिविरसम्म पदयात्रा गरेर फर्कने गर्छन् ।

यो क्षेत्रमा नेपालीभन्दा विदेशी पर्यटकहरु बढी जाने गर्छन् । तर, पछिल्लो समय नेपाली पर्यटकहरु समेत उल्लेखनीय रुपमा आउने गरेको पर्यटन व्यवसायी आङटासी शेर्पा बताउँछन् ।

सगरमाथा क्षेत्रमा विभिन्न पदमार्ग भए पनि विशेष गरी सगरमाथालाई आँखै अगाडिबाट हेर्ने हो भने सबैभन्दा उपयुक्त स्थल हो कालापत्थर । जुन समुद्री सतहबाट ५ हजार ५ सय ५५ मिटर उाचाइमा छ । यो नै विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथालाई नजिकबाट अवलोकन गर्ने उपयुक्त ठाउा हो । कालापत्थरबाट ३६० डिग्रीमा हिमाल हेर्न सकिन्छ । तर, कुन हिमाल हो भनेर कुनै पनि जानकारी नहुँदा पर्यटकहरु अलमलमा समेत पर्ने गर्छन् ।काठमाडौंदेखि लुक्लासम्म हवाई यात्रा र त्यसपछि पैदल यात्रा गरेर सगरमाथा क्षेत्रमा पुग्न सकिन्छ ।

तपाइलाई कुन ठाउँ मन पर्छ ? कुन ठाउँमा घुम्ने सोच बनाउनु भएको छ ?

थाहा अनलाइन

यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । 'थाहा अनलाइन' २०७३ साल देखि सञ्चालनमा छ ।